Palaban, Oe-Cusse, 23 Setembru 2025 – Mata Dalan Institute (MDI) hamutuk ho organizasaun parseiru sira hala’o Dialogu Fórum entre grupu produtivu ho representante governu, ho objetivu atu haburas dezenvolvimentu setór produtivu no diversifika ekonomia iha Timor-Leste.
Diretor Ezekutivu MDI, Estevanos Coli, dehan katak espozisaun ne’e serve nu’udar plataforma atu troka experiénsia, aprende malu, no reforsa kolaborasaun entre grupu foin-sa’e sira no koperativa iha munisípiu hotu-hotu.
Nia sublinha katak ekonomia nasional presiza husi base ida ne’ebé forte iha agrikultura, turismu no setor produtivu seluk, tanba Timor-Leste la bele depende de’it husi setor petrolíferu.
“Ita hanoin katak dezenvolvimentu produtivu nee sei lori tempu naruk, maibé di’ak liu investe agora atu garante sustentabilidade ekonomia ba futuru,” hateten Diretor MDI iha Palaban, Oe-Cusse.
Eventu ne’e envolve 20 grupu produtivu ho partisipasaun husi 13 munisípiu, inklui produtor foin-sa’e sira. Nomos, autoridade governu liuhusi Sekretaria Estadu Kooperativa (SEKOOP)
Chefe Gabinete SEKOOP, Leovigildo Belarmino, mos fó énfaze katak juventude tenke uza nia kreatividade, inovasaun, no dijitalizasaun atu hahu negosiu no evita tur tempu la di’ak. Nia husu foinsa’e atu labele de’it “observador”, maibé sai instrumentu dezenvolvimentu ba komunidade.
Governu atravéz SEKOOP promete kontinua fó apoiu ba kooperativa no grupu produtivu, hamutuk ho ONG no parseiru internasionál.

“SEKOOP ne’e hanesan instituisaun governu ninian ne’ebé mak liga ba setor barak ami husi SEKOOP nakloke ba ita hotu liu-liu ba foinsa’e sira, la’ós SEKOOP de’it ha’u hanoin sosiedade sivil sira mos apoiu nakloke ba ita boot sira, NGO no parseiru sira nia hakarak mos atu dezenvolve ita nia ekonomia iha rai laran” dehan Leovigildo Belarmino
Fórum ida ne’e mós fó énfaze katak governu, komunidade, setor privadu no organizasaun sivil sira tenke hamutuk atu inviste iha setor produtivu, inklui aproveita fundu minarai nian.
Atividade ida nee organiza husi OXFAM, MDI, APFTL, AJTL, TILOFE, EAMO no FJDE, ho orsamentu total $38.000, no hala’o iha etapa diferente inklui RAEOA. Tema jeral fó fokus ba: “Promove Foinsa’e iha Setor Produtivu – Investe Agora.”
Jornalista : Arlindo Rui Nunes
Editor : Jonas Soares















Discussion about this post